Jak łatwo zniechęcić dzieci do nauki historii wie chyba każdy, kto miał nieprzyjemność mieć do czynienia z niekompetentnym belfrem-historykiem w połączeniu z napiętą podstawą programową. Niestety najczęściej kończy się to bezsensownym wkuwaniem dat, co skutecznie uśmierca zapał każdego młodego historyka. Istnieje jednak sposób na to, by rozniecić historyczną pasję w inny sposób. To książki!
Od dziecka lubiłam historię. Ale nie historię wielkich bitew, zwycięstw i przegranych, ale przede wszystkim historię związaną ze zwyczajami, obyczajami, wierzeniami, życiem zwykłych ludzi i ważnych postaci, a dopiero gdzieś na samym końcu z wielkimi wydarzeniami historycznymi. Przez pierwsze lata edukacji historycznej miałam fajnego nauczyciela, który potrafił mnie zaciekawić i zainspirować. Pokonało mnie dopiero liceum, przez które lekcje historii kojarzą mi się z czytaniem map i zakuwaniem dat. Zdecydowanie więcej dla siebie mogłam wynieść z programów edukacyjnych na History, niż z lekcji historii. I oczywiście z książek!
Znacznie łatwiej jest znaleźć wartościowe książki o tematyce historycznej dla dorosłych, niż dla dzieci, choć ostatnio na rynku jest coraz więcej tego typu pozycji. Dlatego kiedy zobaczyłam W czasach Mieszka I od razu wiedziałam, że muszę ją mieć. I dzięki uprzejmości Narodowego Centrum Kultury udało się.
Kultura Piastów dla dzieci
W czasach Mieszka I to książka kierowana przede wszystkim do uczniów szkół podstawowych i do nauczycieli oraz rodziców, którzy chcieliby zaszczepić w dzieciach bakcyla historii. Przybliża uczniom życie codzienne i kulturę Piastów w czasach tworzenia się państwa polskiego. Jest odpowiednia dla dzieci początkujących w tej tematyce i może też być ciekawym dodatkiem dla “historiofilów”, choć z pewnością nie jest to zaawansowane źródło wiedzy historycznej. Warto jednak zaznaczyć, że treść książki była konsultowana z historykami, więc wszystko, co w niej znajdziemy, ma swoje potwierdzenie w faktach.
Pierwsze zetknięcie z książką Jarosława Grygucia budzi przede wszystkim ogromny zachwyt nad pięknymi, szczegółowymi ilustracjami autora, które były wzorowane na prawdziwych zabytkach znajdujących się w muzeach na terenie Gniezna. Tekst w książce ograniczono do niezbędnego minimum, co stanowi jej główny atut. Książka nie jest przeładowana informacjami i faktami, jest przewodnikiem po świecie pierwszych Piastów, który inspiruje do dalszych indywidualnych poszukiwań. Autor nie odwołuje się do wielkich wydarzeń i tego, co zazwyczaj możemy przeczytać w każdym podręczniku do historii. Opisuje życie codzienne zwykłych ludzi i opowiada, jak sprawowano władzę, jak wyglądała drużyna książęca, czym zajmowali się urzędnicy, rzemieślnicy i kupcy, jak biesiadowano i jak mieszkano, jak uprawiano rośliny i hodowano zwierzęta, jak się ubierano, jak wyglądał podział ról w rodzinie i czym zajmowały się dzieci, a nawet jaka była rola magii w wierzeniach. Jak na 24-stronicową książeczkę zmieściło się w niej naprawdę sporo informacji, jednak przy czytaniu nie ma się wrażenia przesytu czy nadmiaru.
Całość prezentuje się naprawdę bardzo dobrze i jedyne, czego mogę żałować, to że moja córka jest jeszcze za mała na naukę historii i książeczka będzie musiała poczekać na swoją kolej jeszcze minimum dwa lata. Do tego czasu będę musiała zaopatrzyć się w kolejne tomy (mam nadzieję, że są już w planach) i z takim orężem wprowadzać ją w piękny świat historii w teorii. Bo historię w praktyce już zaczęliśmy jej pokazywać, m.in. w średniowiecznej osadzie w województwie Świętokrzyskim. I wydaje mi się, że to jest najlepszy sposób na pokochanie historii – stać się jej częścią. Warto więc skorzystać z zaproszenia do muzeów w powiecie Gnieźnieńskim, które znajduje się na ostatniej stronie książki i po prostu zobaczyć ją na własne oczy.
Tu powstała Polska
W czasach Mieszka I to szósty tom serii edukacyjnej Kultura Piastów dla dzieci, która powstała w ramach obchodów 1050-lecia przyjęcia chrztu przez Polskę. W tej samej serii ukazały się jeszcze:
Tom 1: Czasy wojów i rycerzy
Tom 2: Jak budowano kościoły i pałace?
Tom 3: Życie w grodzie
Tom 4: Na dworze króla
Tom 5: Jak Mieszko chrzest przyjmował?
(tomy 1-4 zostały wydane przez Starostwo Powiatowe w Gnieźnie)
Książki oraz plakaty edukacyjne o Piastach powstały w ramach akcji promocyjnej Powiatu Gnieźnieńskiego i rocznicy przyjęcia przez Polskę chrztu. Pomysł, by promować Gniezno poprzez bogatą historię tego regionu nie jest nowy, ale już skierowanie tej promocji do najmłodszych – uczniów szkół podstawowych – to naprawdę świetny i innowacyjny pomysł, za który należą się brawa. Popularyzowanie wiedzy na temat początków państwa polskiego i zachęcanie, by młodzi ludzie przyjechali i sami zobaczyli jak to wyglądało, uważam za najlepsze narzędzie do poznania i pokochania historii własnego kraju. Tak to właśnie powinno wyglądać!
Żałuję, że nie można nigdzie dostać poprzednich części tej serii, które były przeznaczone przede wszystkim dla szkół podstawowych i bibliotek szkolnych w całej Polsce. Marzy mi się zbiorowe wydanie wszystkich tomów w jednej książce, tak by zebrać Kulturę Piastów dla dzieci w całość. Temat do przemyślenia dla Narodowego Centrum Kultury, bo to naprawdę dobry pomysł. I czekam też z niecierpliwością na kolejne tomy.
Recenzja powstała w ramach współpracy z Wydawnictwem
