Empuzjon – spektakl na podstawie prozy Olgi Tokarczuk w reż. Roberta Talarczyka 

Zachwycające widowisko

12 maja 2023 roku miała miejsce światowa prapremiera spektaklu “Empuzjon” na podstawie prozy Olgi Tokarczuk w adaptacji i reżyserii Roberta Talarczyka. Miałam okazję uczestniczyć w tym niezwykłym wydarzeniu i było to dla mnie ogromne przeżycie.

“Empuzjon” uważam za spektakl bardzo udany. Od razu muszę się przyznać, że oryginalnego “Empuzjonu” Olgi Tokarczuk jeszcze nie czytałam. Obawiałam się, że w jakiś sposób może mi to utrudnić odbiór teatralnej adaptacji, jednak nic takiego się nie stało, co oznacza, że spektakl jest uniwersalny i bez problemu odnajdzie się w nim każdy. Pozwoliłam się porwać mrocznemu, tajemniczemu i nieco psychodelicznemu klimatowi panującemu na scenie i weszłam w tą historię z wielką satysfakcją.

Kanwą “Empuzjonu” jest przyjazd Mieczysława Wojnicza, młodego studenta ze Lwowa do jednego z najsłynniejszych przedwojennych uzdrowisk dla mężczyzn – Görbersdorfu. Jest to miejsce z pogranicza horroru i snu, przesycone aurą tajemnicy, o której nikt nie chce rozmawiać, otoczone dziką przyrodą, a dzięki lokalnemu specyfikowi (nalewce o nieznanym składzie) mocno psychodeliczne. Po przyjeździe Wojnicza samobójstwo popełnia Klara, żona właściciela, okazuje się również, że co roku w okolicznych lasach ginie jeden młody mężczyzna, a lokalna legenda mówi, że w tych samych lasach ukrywały się przed setkami lat kobiety oskarżone o czary. Wojnicza niepokoją różne odgłosy, które zdaje się słyszeć tylko on oraz przedziwne halucynacje, w których pojawia się zmarła Klara. 

Scenografia ogranicza się do zaledwie kilku elementów: centralnym elementem jest wielki ekran, na którym wyświetlane są zdjęcia lasu, na scenie zaś mamy jedynie duży kamień otoczony murkiem, fortepian, katafalk i kilka krzeseł. Dzięki niezwykłej grze świateł i muzyce, którą skomponował Wojciech Kilar, udało się stworzyć prawdziwie mroczny klimat, w którym czuć obecność potężnej przyrody oraz niezwykłą kobiecą, dziką energię. Co ciekawe, na scenie nie pojawia się ani jedna aktorka – grają wyłącznie mężczyźni, nawet żeńskie role, co przywodzi mi na myśl antyczny teatr. Również finał sztuki jest tak skonstruowany, żeby widz przeżył swoistego rodzaju katharsis. Męski świat zgrzyta, trzeszczy i chwieje się w posadach. Sielski czas wypoczynku w uzdrowisku spędzany na niekończących się rozmowach przy nalewce musi w końcu odejść. A koniec jest zaiste bardzo zaskakujący.

Serdecznie polecam “Empuzjon” według Roberta Talarczyka.  A teraz z radością sięgnę wreszcie po oryginał Olgi Tokarczuk.